De dagen worden langer, het wordt langzamerhand weer wat warmer en er komen weer blaadjes aan de bomen: het wordt weer lente! De meeste mensen worden blij van dat vooruitzicht. Er is echter ook een groep die er minder blij van wordt. De veranderingen in de natuur gaat bij deze groep namelijk gepaard met allerlei klachten, zoals snotteren, tranende ogen en niezen: hooikoorts!
Overzicht
Wat hooikoorts eigenlijk is
De term hooikoorts is al in 1928 bedacht door John Bostock, een Engelse dokter. Deze dokter had zelf erg veel last van de symptomen van hooikoorts en het viel hem op dat de klachten het ergst waren in de hooitijd. Daarnaast voelde hij zich altijd koortsig als hij last had van de symptomen. Een en een is twee, dus noemde hij de aandoening hooikoorts. Overigens is er ook een medische term voor de aandoening: pollinose. In Nederland hebben naar schatting 1,5 miljoen mensen last van deze aandoening. Daarmee is het een van de allergieën die het meeste voorkomen.
Oorzaak van klachten
De klachten die horen bij hooikoorts ontstaan doordat u allergisch bent voor bepaalde pollen. Deze polen zijn eigenlijk heel kleine stuifmeelkorrels die door de lucht verspreid worden. Het zijn namelijk de voortplantingscellen van grassen, bomen en planten. Is het warm en waait het flink? Dan kunnen er miljoenen van deze pollen door de lucht zweven. Dat is geen enkel probleem, totdat ze uw oogbollen, luchtwegen of neusslijmvlies bereiken. Dan kan dit namelijk een reactie van het immuunsysteem veroorzaken. Het immuunsysteem produceert in reactie op de pollen een bepaalde stof: IgE. Deze stof werkt de pollen tegen, door zich op mestcellen vast te zetten.
Mestcellen tegen indringers
De mestcellen komen in ons lijf vooral voor in de longen en luchtwegen. In dit type cellen zitten verschillende stoffen. Histamine is zo’n stof. Deze stof gaat indringers te lijf en maakt ze onschadelijk. Komen er nieuwe cellen in het slijmvlies terecht? Dan regelt de stof IgE dat de mestcel loskomt, om de ongewenste indringers te lijf te gaan. Bij deze actie scheur de mestcelwand kapot, waardoor histamine vrijkomt. Het positieve effect is dat de pollencellen aangevallen worden. De histamine verwijdt de bloedvaten, waardoor er antistoffen aangevoerd en afvalstoffen afgevoerd worden. Het negatieve effect is dat de vrijgekomen histamine klachten veroorzaakt zoals niezen, verstopte neus of hoofdpijn: de welbekende hooikoortsklachten dus! Op zich is dit een natuurlijke reactie. De jeuk en eventuele pijn zijn een belangrijke waarschuwing dat er wat aan de hand is in het lijf. Er kan echter ook een te heftige histaminereactie optreden, waardoor er ook te veel histamine wordt gemaakt. Gevolg hiervan is dat het slijmvlies opzwelt en rood wordt, waarbij een overmatige slijmproductie ontstaat. Bij hooikoorts is er sprake van zo’n overmatige reactie. In principe zijn die pollen namelijk onschadelijk voor ons, maar toch reageert het lichaam hierop.
Zie hier alle medicijnen bij allergie
Symptomen van hooikoorts
De symptomen van hooikoorts kunnen van mens tot mens verschillen. Toch zijn er wel symptomen die vaak voorkomen. De klachten worden veroorzaakt doordat het slijmvlies geïrriteerd raakt. Vooral het slijmvlies in de keelholte, de neus en bij de ogen kunnen hier last van hebben. Symptomen zijn vaak:
- Gezwollen of rode oogleden;
- Branderige of jeukende ogen;
- Voortdurende traanogen;
- Een loopneus die vaak overgaat in een verstopte neus;
- Een koortsig, moe gevoel;
- Niezen;
- Hoesten;
- Pijnlijke keel;
- Jeuk aan het verhemelte;
- Benauwdheid.
De klachten kunnen niet alleen per persoon verschillen, maar zelfs per jaar. Misschien heeft u het ene jaar amper klachten, terwijl u het volgende jaar maandenlang klachten heeft. Verschillende factoren spelen hierin een rol. Zo kunnen weersomstandigheden de klachten verergeren of verminderen. Regent het? Dan hangt er minder stuifmeel in de lucht. Is het droog en winderig? Dat is ideaal pollenweer. De kans is groot dat u meer klachten heeft. Ook de hoeveelheid stuifmeel in de lucht is een factor van belang. Voorbeelden van allergie medicijnen zijn Flixonase, Nasonex en Avamys.
Erfelijkheid speelt een rol
Veel mensen gaan jarenlang klachtenvrij door het leven, voordat ze last krijgen van hooikoortsklachten. Dit komt doordat het slijmvlies in de loop der tijd steeds gevoeliger wordt. U kunt het zien als een emmer die steeds voller wordt en op een gegeven moment overloopt: er ontstaan allergische reacties. Hierbij kan erfelijkheid een rol spelen. Heeft één van uw ouders last van hooikoorts? Dan is er een kans van 30 procent dat u ook klachten ontwikkelt. Hebben beide ouders hooikoorts? Dan loopt de kans dat u ook klachten ontwikkelt op tot maar liefst 50 procent. Hebben beide ouders geen klachten? Juich dan niet te vroeg. Er spelen namelijk meer factoren een rol dan alleen erfelijkheid. U kunt dus hooikoorts krijgen terwijl uw ouders klachtenvrij zijn. Aan de andere kant: u kunt ook géén hooikoorts krijgen, terwijl uw beide ouders hier wel last van hebben.