Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus type 1. Het is een besmettelijke aandoening die veel voorkomt. Bent u eenmaal besmet? Dan blijft het virus voor altijd in het lichaam en kan het weer de kop opsteken op het moment dat uw weerstand minder is. Er kunnen dan koortsblaasjes ontstaan op of rond de mond, op de wangen, handen of kin. De uitslag gaat gepaard met jeuk of pijn en verdwijnen vanzelf weer.
Overzicht
Kenmerken koortslip
Zo’n één op de drie mensen heeft weleens een koortslip. Sommige mensen hebben er maar een paar keer in hun leven last van, terwijl anderen wel een aantal keren per maand een koortslip hebben. Vaak vindt besmetting al plaats in de kleutertijd. Op het moment dat de weerstand dan slecht is, kan de koortslip de kop opsteken. Deze uitslag start met de vorming van kleine, met vocht gevulde blaasjes. Vaak zitten deze op of rond de mond, maar ze kunnen ook verschijnen op andere delen van het lichaam. Naast de blaasjes kunt u symptomen hebben zoals koorts, opgezette lymfeklieren en een ziek gevoel. De blaasjes drogen na een aantal dagen in, er komen korstjes op en uiteindelijk vallen ze er vanzelf af. Doordat de blaasjes kunnen jeuken, kunt u de aandrang hebben om te krabben. Het is echter raadzaam om dit niet te doen, omdat het virus dan via de handen verder verspreid kan raken. Wees ook voorzichtig met knuffelen, kussen en handen geven. Gebruik ook niet dezelfde handdoek of kopjes (zonder tussendoor af te wassen) wanneer u last heeft van koortsuitslag. Zo verkleint u de kans dat u anderen besmet.
Belangrijke risicogroepen
Een koortslip is een vervelende, maar in de meeste gevallen onschuldige aandoening. Er zijn echter ook groepen voor wie dit herpesvirus grotere risico’s kan opleveren. Het gaat dan in ieder geval om pasgeboren baby’s. Omdat het weerstandsvermogen van pasgeborenen nog niet op volle sterkte is, zijn zij nog niet opgewassen tegen het virus. In het ergste geval kan het leiden tot een dodelijke hersenontsteking. Ook mensen met constitutioneel eczeem moeten uitkijken. De blaasjes kunnen zich bij hen namelijk verspreiden over grote gebieden in het eczeem, waardoor men erg ziek kan worden. Ten slotte moeten ook mensen met een verminderde weerstand extra opletten. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen die door kanker of chemotherapie een zwakke weerstand hebben.
Het virus kan zich niet alleen verspreiden via oraal contact, maar ook via seksueel contact als iemand in de eerste fase van een koortsaanval zit. Dat is het moment waarop de eerste blaasjes zich vormen of net nog niet zichtbaar zijn. Het is belangrijk om te proberen te voorkomen dat het virus zich verspreidt. Komt het virus in aanraking met de ogen, dan kan dit zichtproblemen tot gevolg hebben. Raak de blaasjes dus niet aan. Pas wanneer de blaasjes zijn ingedroogd neemt het besmettingsgevaar af.
Zie hier alle medicijnen tegen een koortslip
Oorzaken koortslip
Een koortslip ontstaat door een combinatie van het herpes simplex virus type 1 en het hebben van een zwakke weerstand. De oorzaken van een zwakke weerstand zijn divers:
- Een ziekte, zoals griep, verkoudheid of keelontsteking;
- Zonlicht of veelvuldig gebruik van de zonnebank;
- Menstruatie;
- Operatie;
- Vermoeidheid of stress;
- Het gebruik van medicatie die de afweer verminderen.
Een eerste teken van een koortslip is meestal een tintelend, jeukend en branderig gevoel. In de volgende fase ontstaan blaasjes met pus en vocht. Na een paar dagen komen er korstjes op die blaasjes, waarna ze er ten slotte afvallen. De blaasjes kunnen gepaard gaan met opgezette lymfeklieren in de hals en met een ziek of koortsig gevoel.
Wanneer contact met huisarts?
Meestal verdwijnt een koortslip dus vanzelf weer, waardoor het niet nodig is om naar de huisarts te gaan. Er zijn echter een aantal uitzonderingssituaties, waarin een bezoek aan de huisarts wel geadviseerd wordt. Doe dat in ieder geval wanneer de blaasjes na twee weken nog niet verdwenen zijn, of wanneer de koortsuitslag veel erger wordt. Ook blaasje bij het ooglid of een rood en pijnlijk oog zijn tekenen dat een huisartsbezoekje aan te raden is. Heeft je pasgeboren kindje blaasjes, of is hij of zij in contact geweest met iemand met een koortslip? Neem dan ook contact op met de huisarts. Een voorbeeld van een medicijn tegen een koortslip is Aciclovir crème.
Koortslip behandelen
Bij een koortslip gaat het vooral om een kwestie van geduld: binnen een dag of 10 verdwijnen de blaasjes vanzelf. Er zijn echter ook diverse middeltjes op de markt die beloven dat ze de uitslag kunnen voorkomen of sneller kunnen laten verdwijnen. De werking van al deze middeltjes is alleen nog niet echt bewezen. Herkent u het tintelende of branderige gevoel van een aanstaande aanval? Dan kunt u smeren met het antivirale medicijn Aciclovir crème. Is er al sprake van blaasjes? Dan zou u een zinksulfaat, zinkoxide, hydrocolloïdepleister of lidocaïne kunnen proberen om de blaasjes sneller op te laten drogen. Brengt u een crème aan? Doe dit dan niet met uw vinger, maar met een wattenstaafje. Zo voorkomt u verspreiding van het virus.